توسط : مثبت نیوز – سال ۲۰۲۰ و درست زمانی که فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران بورس شانگاهی و هنگ‌کنگ برای بزرگترین عرضه عمومی تاریخ تا آن زمان با پیش‌بینی جذب ۳۷ میلیارد دلار توسط شرکت Ant، زیرشاخه فین‌تکی شرکت علی‌بابا، آماده می‌شدند، بورس شانگاهی کمتر از دو روز مانده به آغاز معاملات از توقف عرضه به دلیل «مشکلات عمده» خبر داد و بورس هنگ‌کنگ نیز به عرضه عمومی را متوقف کرد.
دلیل توقف عرضه عمومی سهام در بیانیه شرکت Ant «تغییرات جدید» در مقررات عنوان شد و شرکت در بیانیه خود به ملاقات اخیر جک ما، هم‌بنیان‌گذار شرکت، با مقامات چین اشاره کرد.
کارشناسان این اقدام را تلاش حزب کمونیست چین برای حذف ما از ساختار شرکت و به طور کلی کاهش نفوذ او عنوان کرده‌اند.
دو هفته قبل از توقف عرضه عمومی Ant، طی سخنرانی در یک همایش مالی در شانگهای، نظام مالی و نظارتی چین را به شدت هدف نقد قرار داد و شیوه منسوخ بانکداری این کشور را مانع حمایت از کسب‌وکارها دانست. این سخنرانی به عنوان جرقه اصلی فشار دولت بر ما و شرکت‌هایش مطرح می‌شود.
این غول فین‌تکی که در واقع زاده فعالیت‌های مالی شرکت علی‌بابا بود که در قالب علی‌پی شکل گرفت و در نهایت به عنوان Ant Financial از این شرکت جدا شد و سپس به Ant Group تغییر نام داد، عملا مجبور به حذف نفوذ جک ما برای بقای خود شد.
با اینکه جک ما همچنان به صورت غیرمستقیم یک سهام ۱۰ درصدی در این شرکت دارد اما حق رای تعیین کننده از او سلب شده و در ساختار جدید شرکت برای کاهش بیشتر نفوذ جک ما، حتی مدیران مورد تایید دولت به عنوان تصمیم‌گیرندگان مهم به هیات مدیره آمده‌اند.
توقف عرضه عمومی بزرگترین فین‌تک چین در حالی صورت گرفت که این صنعت در سال ۲۰۲۰ یکی از داغ‌ترین و پررونق‌ترین سال‌های خود را پشت سر می‌گذاشت. شرکت استرایپ (Stripe) در آمریکا در همان سال به یکی از بزرگترین شرکت‌های خصوصی جهان تبدیل شد و با تکیه بر این رشد توانست در سال ۲۰۲۱ با ارزش‌گذاری ۹۵ میلیارد دلاری جذب سرمایه کند.
رابینهود که در حال حاضر حتی به حوزه کریپتو ورود کرده است نیز در آن سال تعداد زیادی کاربر به پلتفرم خود اضافه کرد و در اروپا نیز شرکت‌هایی همچون Ayden (ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت) در هلند و کلارنا (از پیشتازان بازار الان بخر بعدا پرداخت کن) در سوئد به موفقیت چشمگیر رسیدند.
چین اما در همین دوره و در روندی که از سخنرانی انتقادی ما کلید خورد، فشار بر بخش فناوری را افزایش داد. حدود دو سال فشار حزب کمونیست بر بخش فناوری (البته در کنار بالا گرفتن تنش‌های ژئوپلیتیک با ایالات متحده) به فرار بی‌سابقه سرمایه‌گذاران منجر شد به طوری که در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۱، ارزش سهام شرکت‌های فناوری بازار چین بیش از ۶۰ درصد کاهش یافت و عرضه اولیه شرکت‌های چینی تنها ۶ میلیارد دلار جذب سرمایه را در این فصل به همراه داشت که تنها دو سوم سه ماهه اول همان سال بود. سهم عرضه اولیه سهام‌های فناوری از مجموعه عرضه اولیه‌ها در چین نیز به پایین‌ترین سطح خود در دو سال منتهی به سه ماهه دوم سال ۲۰۲۱ ریزش کرد؛ آماری که شرایط سخت فعالان فناوری دومین اقتصاد جهان را روایت می‌کند.
براساس داده‌های شرکت تحقیقاتی Refinitiv، شرکت‌های فناوری بزرگ چین طی دو سال فشار دولت بر بخش فناوری بیش از یک هزار میلیارد دلار از ارزش خود را از دست دادند و بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی در همین دوره به دلیل فضای غیرقابل پیش‌بینی و دست باز رگولاتور‌ها برای فشار بر اقتصاد دیجیتال از این کشور خارج شدند و سیلی از خروج سرمایه از بازار چین شکل گرفت.
چین چندی پس از جلوگیری از عرضه عمومی Ant و فشار برای کاهش قدرت جک ما در این شرکت، شرکت دیگری به نام DiDi را نیز هدف قرار داد. این شرکت که به غول اوبر چینی معروف بود و بزرگترین تاکسی اینترنت چین را در کنار خدمات دیگر در اختیار داشت در ژوئن ۲۰۲۱ با وجود هشدار رگولاتورهای چینی در بازار بورس نیویورک عرضه عمومی شد.
پس از بی‌توجهی این شرکت به هشدار‌های رگولاتوری، دو روز پس از عرضه عمومی رگولاتور فضای سایبری چین (CAC) از آغاز تحقیقات امنیت سایبری پیرامون این شرکت خبر داد و اپلیکیشن دی‌دی از اپ‌استور‌های سراسر کشور حذف و پذیرش کاربر جدید برای این شرکت ممنوع شد.
دولت اعلام کرد که دی‌دی باید از بورس نیویورک خارج شده و تنها در بورس‌های داخلی برای عرضه سهام اعلام کند. چنگ وی، موسس و مدیرعامل دی‌دی نیز به شدت برای واگذاری قدرت خود از سوی مقامات تحت فشار قارر گرفت. وی با اینکه از مدیرعاملی کناره‌گیری نکرد، اما نقش اجرایی خود را کااهش داد و مدیران نزدیک به دولت چین وارد ساختار مدیریتی شرکت شدند.
دولت چین علاوه بر این تحقیقات ضدانحصار متعددی را علیه شرکت‌های فناوری بزرگ داخلی از جمله تنست و علی‌بابا کلید زد و محدودیت‌هایی در حوزه جمع‌آوری داده و الگوریتم‌ها اعمال کرد.
