توسط : مثبت نیوز – در سال 1398 از کل 24 میلیون و 300 هزار شاغل کشور، 14 میلیون و 623 هزار نفر معادل بیش از 60 درصد جمعیت شاغلان، اشتغال غیررسمی داشته‌اند. گرچه طی 5 سال اخیر سهم شاغلان غیررسمی روند کاهشی داشته، اما در پایان سال 1402 از 24.5 میلیون شاغل کشور حدود 13.6 میلیون نفر معادل بیش از 55 درصد شاغل غیررسمی بوده‌اند.
طی سال 1402 از حدود 24 میلیون و 490 هزار نفر شاغل در ایران، حدود 10 میلیون و 893 هزار نفر دارای اشتغال رسمی و 13 میلیون و 597 هزار نفر دارای اشتغال غیررسمی بوده‌اند. این داده نشان می‌دهد طی 5 سال اخیر سهم شاغلان غیررسمی از کل شاغلان کشور روند کاهشی داشته، به‌طوری که این تعداد از 14.6 میلیون نفر و سهم 60.2 درصدی در سال 1398 به 13.6 میلیون نفر و سهم 55.5 درصدی در سال 1402 رسیده است.
در سال 1402، 15 میلیون و 292 هزار نفر از شاغلان کشور معادل 62 درصد از شاغلان کشور در بخش رسمی و 38 درصد از شاغلان کشور معادل حدود 9.2 میلیون نفر در بخش خارج از رسمی شاغل بوده‌اند. همچنین سهم اشتغال در بخش رسمی از 58 درصد در سال 1398 به 62 درصد در سال 1402 رسیده است.
طبق این آمارها، 4.4 میلیون نفر از شاغلان کشور که در بخش رسمی فعال بوده‌اند، اشتغال غیررسمی دارند. شاید بخشی از این افراد شامل افراد بدون قراردادهای کاری، بازنشستگان و افراد با اشتغال پاره‌وقتند که کارفرما شرط ادامه کار آنها را عدم دریافت بیمه شغلی قید کرده است.
در سال 1402، تعداد جمعیت شاغلان 15 ساله و بیشتر در سال 1402 بالغ بر 24 میلیون و 273 هزار نفر اعلام شده است. از این تعداد، 18.6 میلیون نفر شاغل ساکن شهرهای کشور و بیش از 5.8 میلیون نفر نیز ساکن روستاها بوده‌اند. این داده‌ها نشان می‌دهد از حدود 18.6 میلیون شاغل ساکن نقاط شهری، 9.3 میلیون نفر شاغلان رسمی و 9.3 میلیون نفر نیز شاغل غیررسمی هستند. از سوی دیگر نیز از حدود 5.8 میلیون شاغل ساکن روستایی در کشور، تنها 1.6 میلیون نفر از آنها به‌صورت رسمی مشغول به کارند و بیش از 4.2 میلیون نفر از آنان نیز اشتغال غیررسمی دارند. با در نظر داشتن این آمار؛ حدود 50 درصد شاغلان ساکن در نقاط شهری و در حدود 73 درصد از شاغلان در نقاط روستایی اشتغال غیررسمی دارند.
جمعیت شاغل 15 ساله و بیشتر برحسب گروه‌های عمده فعالیت اقتصادی به تفکیک وضع اشتغال و مناطق جغرافیایی نیز نشان می‌دهد تعداد کل شاغلان در سال 1402 بالغ بر 24 میلیون نفر بوده که بیش از سه میلیون و 500 هزار نفر از آنها در حوزه کشاورزی، هشت میلیون و 251 هزار نفر از آنها در بخش صنعت و بالغ بر 12 میلیون نفر در حوزه خدمات مشغول به فعالیتند. همچنین حدود 10 میلیون و 800 هزار نفر از جمعیت 24 میلیونی کل شاغلان رسمی و حدود 13 میلیون و 500 هزار نفر از آنها شاغلان غیررسمی‌اند. بر این اساس حدود دو میلیون و 676هزار نفر از شاغلان غیررسمی در بخش کشاورزی، حدود پنج میلیون و 202 هزار نفر در بخش صنعت و بالغ بر پنج میلیون و 715 هزار نفر از آنها در بخش خدمات مشغول به فعالیتند. به بیان دیگر از 13 میلیون و 500 هزار نفر جمعیت این بخش حدود 19.7 درصد در بخش کشاورزی، حدود 38.3 درصد در بخش صنعت و 42 درصد نیز در بخش خدمات به‌طور غیررسمی مشغول کارند. در بخش شهری و روستایی نیز داده‌ها نشان می‌دهد در مناطق شهری کشور 51.3 درصد از اشتغال غیررسمی در بخش خدمات، 41.3 درصد در بخش صنعت و 7.4 درصد مابقی نیز در بخش کشاورزی است. در نقاط روستایی از کل شاغلان غیررسمی، 46.6 درصد در بخش کشاورزی، 31.7 درصد در بخش صنعت و 21.7 درصد مابقی نیز در بخش خدمات فعالند.
داده‌های مربوط به جمعیت شاغل 15 ساله و بیشتر برحسب وضع اشتغال و به تفکیک جنس و مناطق جغرافیایی نیز نشان می‌دهد از جمعیت 18 میلیون و 600 هزار نفری شاغلان شهری، حدود 9.3 میلیون نفر رسمی و 9.3 میلیون نفر غیررسمی هستند. همچنین 15.6 میلیون نفر از شاغلان شهری مرد و سه میلیون نفر از آنها را زنان تشکیل می‌دهند. از سوی دیگر نیز حدود 7.7 میلیون نفر از جمعیت مردان و نیمی از جمعیت زنان شاغل یعنی حدود یک میلیون و 618 هزار نفر از زنان به‌طور رسمی فعالیت می‌کنند. همچنین از جمعیت 9 میلیون و 300 هزار نفری شاغلان غیررسمی شهری، حدود هفت میلیون و 900 هزار نفر از مردان و حدود یک میلیون و 400 هزار نفر از زنان به‌طور غیررسمی مشغول کارند. درمجموع می‌توان گفت حدود 46 درصد از زنان و 51 درصد از مردان شاغل در بخش شهری به‌طور غیررسمی فعالیت می‌کنند. براساس این داده‌ها از حدود پنج میلیون و 800 هزار نفر شاغلان ساکن نقاط روستایی، حدود چهار میلیون و 900 هزار نفر مرد و حدود 906 هزار نفر زن شاغلند. همچنین از تعداد یک میلیون و 580 هزار نفری شاغلان رسمی در بخش روستایی، یک میلیون و 455 هزار نفر از مردها و 127 هزار نفر از زنان در روستاهای سراسر کشور به‌طور رسمی فعالیت می‌کنند. از سوی دیگر نیز از میزان چهار میلیون و 252 هزار نفری شاغلان غیررسمی در روستاهای ایران، سه میلیون و 473 هزار نفر از آقایان و 779 هزار نفر از زنان به‌طور غیررسمی مشغول فعالیتند. این آمارهای نشان می‌دهد 86 درصد از زنان روستایی و 70 درصد از مردان روستایی به‌طور غیررسمی مشغول فعالیتند.
طی سال گذشته تنها 52 هزار نفر از اتباع خارجی در ایران بیمه بوده‌اند، این درحالی است که تعداد شاغلان اتباع خارجی در ایران بعضا تا 1.5 تا 2 میلیون نفر نیز برآورد می‌شود.
