مثبت نیوز – درباره سهم انیمیشن از سینمای جهان همین بس که امسال دومین سالی است که یک انیمیشن صدر جدول پرفروشهای سینمای جهان را تصاحب میکند. سال 2024 درون و بیرون 2 با بیش از 1.5 میلیارد دلار همه را در شوک فرو برد و حالا چینیها با انیمیشن نژا بیش از 2.2 میلیارد دلار فروختهاند.
با این همه، طی سه سال اخیر هیچکدام از انیمیشنهای ایرانی در میان 5 اثر پرفروش سینمای ایران قرار نگرفتند. البته این خبر ناامیدکننده در کنار یک امیدواری هم وجود دارد. با بررسی سینمای ایران روی یک خط زمانی از سال 1400 تاکنون، سینمای ایران رشد نسبتاً محسوسی در صنعت انیمیشن داشته است، هرچند همین رشد هم در سالهای مختلف نوسان داشته و فرایند ثابتی را طی نکرده است. سینمای ایران در سال 1400 به دلیل شرایط نابسامان کشور و همهگیری کرونا نتوانست انیمیشنی را روی پرده اکران ببرد و سهم این هنر-صنعت از سبد اکران صفر درصد بود. این در حالی است که در مدت مشابه چینیها حدود 32 اثر و آمریکاییها نزدیک به 21 اثر انیمیشن را روی پردههای سینمایشان اکران کردند. با این همه، سال 1400 هنوز داستان آغاز نشده و همه چیز از 1401 در نقطه پس از صفر قرار میگیرد.
از سال 1401 به بعد، توجهها به سینمای انیمیشن در ایران جلب میشود و دو انیمیشن پسر دلفینی و لوپتو وارد جریان اکران میشوند و در جایگاه پنجم و هشتم جدول قرار میگیرند و آمار خیرهکننده 10 درصد از کل فروش سینما را به خود اختصاص میدهند. پسر دلفینی حتی پا را فراتر از بازار ایران میگذارد و فروشی میلیوندلاری را در بازار جهانی رقم میزند. لوپتو و پسر دلفینی در مجموع 1.2 میلیون دلار در بازار ایران (بر اساس دلار 35 هزار تومانی) فروختند. و این در حالی است که سینمای ایران در همان بازه زمانی تنها 12.8 میلیون دلار فروخته است.
در سال 1404، حدود 6.6 درصد از سهم فروش کل سینما به انیمیشن میرسد و 3.4 درصد سهم انیمیشن کاهش پیدا میکند، هرچند که میزان فروش 200 هزار دلار افزوده شده است. از آن طرف، سهم سینمای انیمیشن از تعداد کل آثار به حدود 3.5 درصد کاهش پیدا کرد و به دو اثر بچه زرنگ و مسافری از گانورا محدود شد. بچه زرنگ در جدول فروش آثار در جایگاه ششم قرار گرفت و مسافری از گانورا در رتبه سیزدهم. فیلمهایی که در مجموع 1.4 میلیون دلار (با دلار 52 هزار تومان) فروختند.
سال 1403 اوج دوران انیمیشن (از نظر تعداد اکران) در تاریخ سینمای ایران است. چهار تولید روی پرده اکران میروند و سهم انیمیشن از نظر تعداد به 6.6 درصد میرسد. این در حالی است که به دلیل موفقیت کمدیها، سهم باقی گونهها کاهش پیدا میکند و سهم سینمای انیمیشن به حدود 5 درصد از کل سینما میرسد. البته این موضوع تنها مربوط به رشد کمدیها نیست؛ سینمای انیمیشن ایرانی از نظر قصه در بسیاری از آثار ضعیف عمل میکند و توان رقابت با تولیدات خارجی را ندارد. به همین دلیل، سهم سینمای انیمیشن از سال 1402 تا 1403 فقط 100 هزار دلار افزایش پیدا میکند و به فروش 1.5 میلیون دلاری (با دلار 68 هزار تومان) میرسد.
ببعی قهرمان، شنگول و منگول، ساعت جادویی و ایلیا؛ جستوجوی قهرمان (ایلیا در جستوجوی قهرمان ترکیبی از انیمیشن و تولیدات رئالیستی است) چهار تولید انیمیشنی هستند که در سال 1403 اکران شدند و از این بین تنها ببعی قهرمان در 10 اثر پرفروش قرار میگیرد و باقی آثار در رتبههای پایینتر جا پیدا کردهاند.