توسط : مثبت نیوز – بیش از یک دهه از آغاز پروژه‌ای می‌گذرد که قرار بود به بزرگ‌ترین مجموعه تفریحی، تجاری و گردشگری ایران تبدیل شود؛ اما «هزار و یک شهر» امروز هیچ چیز نیست.
داستان پروژه «هزار و یک شهر» از سال ۱۳۹۰ آغاز شد. این پروژه در زمینی به وسعت ۱۳۹ هکتار در منطقه ۲۲ تهران کلنگ‌زنی شد و قرار بود بزرگ‌ترین مجموعه تفریحی و گردشگری مدرن ایران باشد.
این پروژه با وعده‌هایی از جمله ساخت اولین تم‌پارک ایران، بزرگ‌ترین مجتمع تجاری کشور، پارک آبی، برج‌های اداری و هتل‌های چندستاره آغاز شد. اما با گذشت بیش از یک دهه، تنها ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
در سال ۱۳۹۲، حدود ۲۰۰ نفر از نیروی انسانی پروژه تعدیل شدند که نشان‌دهنده ضعف اقتصادی سرمایه گذار بو و تخلفات در واگذاری یکی دیگر از مشکلات مطرح شده این پروژه بود. ۱۳۹ هکتار زمین بدون سند به سرمایه گذار واگذار شد، که بعدها منجر به ادعای مالکیت توسط ارتش و وزارت راه و شهرسازی شد.
در سال ۱۳۹۶ الحاقیه‌ای به قرارداد افزوده شد که سرمایه گذار را موظف به ادامه پروژه کرد، اما اختلافات حقوقی و عدم تامین سند زمین باعث فریز ماندن پروژه شد.
در دوره علیرضا زاکانی در شهرداری هم، قرارداد جدیدی با سرمایه گذار منعقد شد که در برخی از رسانه ها از آن به عنوان «توافق‌نامه ترکمانچای» نام بردند. براساس این تفاهمنامه بخش عمده‌ای از زمین‌های مرغوب پروژه به سرمایه گذار واگذار شد. شهرداری از دریافت جریمه بابت تاخیرهای طولانی‌مدت چشم‌پوشی کرد. مجوز ساخت ۲۲۰ هزار متر مربع مسکونی هم به سرمایه گذار داده شد.
همچنین بر مبنای قرارداد اولیه، ۷۸ هکتار از عرصه در فرایندی تدریجی و متناسب با پیشرفت و تحویل کار به شریک، به شکل مشاعی تعلق می‌گرفت. اما با واگذاری ۷۸ هکتار از عرصه‌ای با موقعیت ممتاز و ارزش افزوده قابل توجه ناشی از تغییر کاربری مسکونی، تجاری، اداری و خدماتی به یک شرکت به صورت یکجا و ملکی، هیچ‌گونه تضمینی برای ساخت شهربازی وجود ندارد.
ارزش روز ملک پروژه که معادل یک‌دوم بودجه سال جاری شهرداری تهران است. در توافق‌نامه مبادله شده اخیر هم، با وجود اینکه سرمایه‌گذار در لیست بدهکاران بزرگ بانکی است، این موضوع نادیده گرفته شده و واگذاری ۷۸ هکتار از بهترین زمین‌های موجود شهرداری به ارزش روز حدود ۱۰۰ همت در هاله‌ای از ابهام است.
پس از تصویب طرح، مشکلاتی در تملک زمین ایجاد شد. بر اساس مطالعاتی که انجام دادم، ورود مقام معظم رهبری در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به این موضوع، موجب حل‌وفصل اختلافات مالکیتی با ارتش شد و نهایتاً مشخص شد ملک متعلق به شهرداری است.
پس از تصویب طرح، مشکلاتی در تملک زمین ایجاد شد. بر اساس مطالعاتی که انجام دادم، ورود مقام معظم رهبری در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به این موضوع، موجب حل‌وفصل اختلافات مالکیتی با ارتش شد و نهایتاً مشخص شد ملک متعلق به شهرداری است.
حدود ۲۰ درصد زیرساخت‌های شهربازی احداث شده و تجهیزات سه دیار از هفت دیار خریداری شده و بالای ۹۵ درصد تجهیزات آماده نصب است. مشاوران داخلی و خارجی اقتصادی اعلام کردند که در ضلع جنوبی، شهرداری می‌تواند ۴۸ هکتار از ۱۳۰ هکتار را بازپس گیرد تا در آن فضاهای مکمل تعریف شود. در ضلع شمالی، سرمایه‌گذار پروژه را بدون تغییر و با همان طراحی ادامه دهد.
از ابتدای کلنگ‌زنی این پروژه در سال ۱۳۹۰ در منطقه ۲۲ تهران، وعده‌هایی چون ساخت نخستین تم‌پارک ایران، مجموعه‌های تجاری، برج‌های اداری و هتل‌های چندستاره مطرح شد. با این حال، پس از گذشت سیزده سال، این پروژه به‌جز حدود ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی و خرید برخی تجهیزات اولیه، دستاورد مشخصی نداشته است.
