مثبت نیوز – در حال حاضر، در مناطق شهری کشور حدود 47 درصد و در استان تهران 63 درصد از قیمت نهایی مسکن به هزینه زمین اختصاص مییابد. دادههای تاریخی نشان میدهد در سال 1384 سهم زمین از کل هزینه تمام شده ساخت مسکن برای مناطق شهری کشور حدود 43 درصد و این میزان برای استان تهران 54.4 درصد بوده است.
در سال 1402، خریدهای سرمایهای در بازار مسکن تهران ادامه یافت و این موضوع باعث افزایش قیمت دلاری مسکن شد. در ماههایی که دلار ثبات داشت و انتظارات مثبتی از توافق خارجی وجود داشت، نقدینگی به سمت بازار ملک سرازیر شد، بهطوریکه میانگین قیمت دلاری یک مترمربع واحد مسکونی در تهران به 1356 دلار رسید. اما در فروردین 1403، با جدا شدن قیمت مسکن از دلار، این رقم به 1230 دلار کاهش یافت.
قیمت تمام شده زمین در هر یک مترمربع در ساختمانهای مسکونی شهر تهران با رشد 110 برابری از متری 880 هزار تومان در سال 1385 به متری به طور میانگین 52 میلیون تومان در سال 1401 و بیش از 95 میلیون تومان در سال 1402 رسیده، این عدد در کل منطق شهری ایران نیز از 168 هزار تومان در سال 85 به 16 میلیونونیم در سال 1401 و 24 میلیونوهفتصد هزار تومان در سال 1402 افزایش یافته است؛ یعنی در هجده سال تقریبا 147 برابر شده است. از طرف دیگر آمارهای بانک مرکزی به ما میگوید، رشد قیمت زمین 3.5 برابر بیشتر از رشد هزینههای ساختوساز در 30 سال اخیر بوده است. قیمت ساخت نیز در این سالها 70 برابر شده است.
میانگین قیمت یک مترمربع از قیمت بنای ساختمانی در 17 سال اخیر در کل مناطق شهری، 67 برابر شده است و از 167 هزار و 500 تومان بهطور میانگین به ازای هر یک مترمربع در سال 1385 به 11 میلیون و 200 هزار تومان بهطور میانگین درر سال 1402 رسیده است. البته گفتنی است این قیمتها نسبت به آنچه در املاکیها میشنویم تفاوت نجومی دارد اما بهصورت میانگین در نظر گرفته شده است. از طرف دیگر بررسی قیمت بنای ساختمانها در استان تهران حکایت دیگری دارد، این مقدار از 177 هزارتویمان به ازای هر مترمربع در سال 85 بدون در نظر گرفتن سهم زمین به حدود 13 میلیون تومان در سال 1402 بهطور میانگین رسیده که نمایانگر رشد 74 برابری میباشد.
ین سالهای 1385 تا 1402 قیمت ساخت مسکن تقریباً 70 برابر شده است. البته واضح است از اثر تعداد طبقات ساختمان بر قیمت آن نمیتوان بهراحتی گذر کرد. برای مثال طبق اعلام سازمان نظاممهندسی هزینه ساخت هر مترمربع برای ساختمانهای 13 تا 16 طبقه حدوداً دوبرابر ساختمانهای یک یا دو طبقه است. علاوه بر اینها هزینه اخذ پروانه ساخت، عوارض شهرداری و سایر مجوزهای لازم میتواند بهطور قابلتوجهی بر هزینه نهایی ساختوساز تأثیر بگذارد. طبق برآوردهای انجامشده توسط سازمان نظاممهندسی کشور، هزینه ساخت هر مترمربع ساختمان در سال 1403 (بدون محاسبه قیمت زمین) از 11 میلیون تومان برای هر ساختمان یکی دو طبقه شروع میشود و تا حدود 20 میلیون تومان میرسد.
ارزش املاک در ایران 5 تا 6 برابر GDP بوده، درحالیکه در کشورهای صنعتی این میزان 1.5 تا 2 برابر GDP است.