مثبت نیوز – فارست سیتی (Forest City) شهری است که با حمایت دولت مالزی و سرمایهگذاران چینی در تنگهی جوهور و در مرز سنگاپور ساخته شد تا به قطب جدید اقتصادی و مسکونی جنوب شرق آسیا تبدیل شود.
شهری که نه لزوماً برای مردم مالزی، بلکه برای هزاران خریدار چینی طراحی شده بود.
در طرح اولیه از فراز آسمان، نقشهی فارستسیتی مانند چهار برگ عظیم بر سطح آب دیده میشد؛ ساخت آن در سکوت آغاز شد، شبها کشتیهای عظیم میلیونها تن ماسه را در دریا میریختند تا زمین تازهای از دل آب پدیدار شود؛ رقابتی پنهان برای تصاحب فضا، سرمایه و آینده.
اما مسیر توسعهی فارست سیتی پیچیدهتر از تمامی تحلیلها و تخمینها پیش رفت. از افتتاح فاز اول پروژه تا به امروز اغلب آپارتمانها خالی و مراکز خرید تعطیل و بیمشتری ماندهاند و خیابانها در سکوتی عمیق فرورفتهاند. شهری که قرار بود نماد توسعه پایدار و همکاری منطقهای باشد، حالا بیشتر به منطقهای خاموش و بلاتکلیف شباهت دارد؛ شهری که رسانهها با یک واژه آن را توصیف میکنند: «شهر ارواح».
مذاکرات اولیه مقامات مالزی و چین برای ساخت یک منطقه توسعه اقتصادی ویژه «اسکندر» در جنوب ایالت جوهور، از سال ۲۰۰۶ آغاز شد و بخشی از برنامهی چین در راستای گسترش نفوذ این کشور در حوزهی املاک جنوب شرق آسیا بهشمار میرفت.
بااینحال طرح اولیه فارستسیتی نخستینبار در سال ۲۰۱۶ بهصورت عمومی رونمایی شد؛ زمانی که هلدینگ کانتری گاردن (Country Garden Holdings) در جشنی پرهیاهو با دعوت از نخستوزیر وقت مالزی، نجیب رزاق و حضور پررنگ سرمایهگذاران چینی، رسماً نقشهی راه این پروژهی صد میلیارد دلاری را به نمایش گذاشت.
بهاینترتیب شرکت چینی کانتری گاردن با ۶۰ درصد و شرکت مالزیایی Esplanade Danga 88 که تحت نفوذ و حامی منافع سلطان ابراهیم اسماعیل حاکم جوهور بود، کمتر از ۴۰ درصد سرمایهگذاری پروژه را در دست گرفتند: طرح فروش، حتی پیش از تکمیل اولین واحدها آغاز شد. بروشورها با تصاویر برجهای هوشمند و خانههای سبز در بازارهای شانگهای، پکن و شنژن پخش شدند.
شرکت آمریکایی ساساکی اسوشیتس (Sasaki Associates) طرح جامع اولیه را ارائه کرد؛ گروه طراحی شهری چین (CUCD) تخصص خود در توسعه شهرهای نوین را به میان آورد و مؤسسه برنامهریزی شهری شانگهای (SUPI) دانش خود در زمینه توسعه پایدار را به اشتراک گذاشت.
چهار جزیره مصنوعی، هر یک با شخصیت و کارکردی متمایز، مجموعاً به مساحت ۱,۳۸۶ هکتار، با فرمی ارگانیک و منحنی طراحی شدند تا جریان طبیعی آب را مختل نکنند.
جزیرهی اول، بزرگترین قطعهی این پازل، قلب تپندهی فارستسیتی بهشمار میرفت و بلوار ساحلی مرکزی، برجهای مسکونی مملو از باغچههای عمودی و مرکز خرید بینالمللی قرار را در خود جای میداد. منطقه مرکزی تجاری (CBD) ضربان اقتصادی شهر را تنظیم میکرد، درحالیکه دهکدهی دریایی و محلههای مسکونی پریمیوم، فضاهای متنوعی را برای زندگی فراهم میآوردند.
جزیرهی دوم، بهشت گردشگری و اقامتهای لوکس، با هتلهای ۵ ستاره، زمین گلف و سواحل تفریحی شکل گرفت. جزیرهی سوم با کمپهای دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی به نوآوری اختصاص یافت و جزیرهی چهارم نیز به صنایع سبز، لجستیک و زیرساختهای پنهان شهر تعلق داشت.
یکی از مهمترین مشخصههای فارستسیتی رویکرد باغهای عمودی است که در ساختمانهای اصلی بهکار گرفته شد. برجها و آپارتمانها بهلطف سیستمهایی که «دیوار زنده» نامیده میشوند، از رشد گیاهان متنوعی بر سطوح عمودی خود میزبانی میکنند.
در هر ۳ تا ۴ طبقه، تراسهای وسیع مملو از گیاهان از نمای ساختمانها بیرون میزنند، گویی طبقات ساختمانها را باغچههای معلق در آسمان از هم جدا کردهاند.
ساخت شهری بر بستر آبهای آزاد، نیازمند فرایندی پیچیده، پرهزینه و زمانبر بود که در مهندسی به آن «Land Reclamation» یا احیای زمین از دریا گفته میشود. در فارست سیتی، این کار با استفاده از لایروبی هیدرولیکی در مقیاسی انجام شد که نهتنها برای مالزی، بلکه حتی در جنوب شرق آسیا بیسابقه بود.
کار با استخراج ماسه از مناطق تعیینشده آغاز شد: بهطور معمول ۱۰ تا ۳۰ کیلومتری دورتر از ساحل، در مناطقی با مجوز زیستمحیطی. کشتیهای عظیم لایروب، با ظرفیت چند ده هزار تُن، وظیفه برداشت ماسه را برعهده داشتند. این کشتیها به سیستمهای مکنده مجهز بودند که ماسه را به همراه آب از کف دریا بالا کشیده و به مخازن داخلی خود منتقل میکردند.
تا سال ۲۰۲۲، حدود ۴۰ درصد از مساحت کل جزیره اول ساخته شده بود: تقریباً ۱۵,۰۰۰ واحد مسکونی، شبکه جادهها، سیستمهای آب و برق و امکانات عمومی نظیر مرکز فروش، هتل چهارفصل، مدرسه بینالمللی و مرکز درمانی تکمیل و افتتاح شدند.
تنها بین ۵ تا ۱۵ درصد از واحدها در دورهای واقعاً ساکنینی داشتهاند و این میزان پس از بحران کرونا حتی کمتر هم شده است.
مشاورین املاک تخمین میزنند که ۸۰ درصد از ۹ هزار نفر ساکنین فعلی شهر مستأجر هستند و بسیاری از آنها در سنگاپور یا بندر کانتینری در جوهور کار میکنند.
