مثبت نیوز – برنامه «گَنگ» بهعنوان نخستین برنامه رسمی مرتبط با رپ، در قسمت اول به سراغ شایع، رپر نسل سوم، رفت. اما همزمان با پخش برنامه، موجی در فضای مجازی شکل گرفت که او را با اتهامهایی مثل «حکومتی بودن» یا «وصل بودن» هدف قرار داد؛ اتهامهایی که بیش از آنکه مبتنی بر تحلیل باشند، محصول همان فضای مبهم و دوقطبیاند. در این میان کمتر کسی تلاش کرد نگاهش را فراتر ببرد و اصل این حرکت را بهعنوان یک گام روبهجلو ببیند.
برای پاسخ به این سؤال، باید کمی عقبتر بایستیم و مسیر طی شده را مرور کنیم. اگر به سیر رپ فارسی نگاه کنیم، فرازوفرود کم نمیبینیم. دورههایی بوده که حتی شنیدن این موسیقی در خلوت هم با نوعی شرم همراه بوده. هنوز هم آن سالها خیلی دور نیست که در تلویزیون مستندی مثل «شوک» ساخته میشد و رپرها با برچسبهایی مثل «شیطانپرستی» معرفی میشدند؛ به آنها نسبتهای عجیب میدادند و موسیقیشان را یک تهدید فرهنگی میدانستند.
امروز اما شرایط تغییر کرده. حالا به نقطهای رسیدهایم که در کف تهران، رپرها برای مخاطب ایرانی میخوانند و صدای این سبک، دستکم امکان شنیدهشدن پیدا کرده است. «اینجا خوندن بیشتر میچسبه.» این جمله را «شایع» گفت، بعد از اجرای قطعه «اولد». جملهای ساده که «اینجا»ی آن، ایران است. کشوری که در آن پنج نسل از رپرها رشد کردهاند. شاید این مسیر همیشه بینقص نبوده و بعضی انتخابها محل بحث باشد؛ اما نمیشود انکار کرد که رپ فارسی زنده مانده، دوام آورده و مدام خودش را بازتعریف کرده. حالا دنبال این است که بعدازاین بالا و بلندیها، بالاخره بتواند برای مخاطبان واقعی خودش و در کشور خودش خوانده و شنیده شود.
توصیه ساده است: برنامه را کامل ببینید. بخش زیادی از موجی که در فضای مجازی شکل گرفت، حاصل برداشتهای ناقص و تماشای تکهویدئوها بود. همین نگاه بریدهبریده باعث شد عدهای صرفاً بر موج نظرات دیگران سوار شوند و به مسمومتر شدن فضا دامن بزنند. بسیاری از این ویدئوها تلاش داشتند با بازنشر بخشهایی از صحبتهای شایع، حضور او در برنامه «گَنگ» را رفتاری متناقض جلوه دهند، درحالیکه تماشای کامل برنامه نشان میدهد شایع تصویری دوگانه یا متناقض از خود ارائه نمیدهد.
بخش عمده گفتوگوهای برنامه حول یک محور مشخص میچرخد: ایران و امکان اجرای رپ در ایران. موضوعی که بارها از زبان مجری، مهمان و حتی تماشاگران تکرار میشود و ذوقزدگی آنها از همین اتفاق را نشان میدهد. ساختار برنامه بر پایه پرسشوپاسخ است و تماشاگرانی که برای نخستینبار شایع را از نزدیک میبینند، فرصت پیدا میکنند پرسشهایشان را بیواسطه مطرح کنند

