مثبت نیوز – در سال 1332 سن بازنشستگی 65 سال بوده در حالی که در آن زمان سن امید به زندگی در ایران کمتر از 40 سال بوده است. یعنی آن جمعیت اندکی که در آن زمان بیمه پرداز محسوب میشدند اغلب آنقدر زنده نمیماندند که خودشان از مستمری بازنشستگی استفاده کنند.
بعدتر تازه در سال 54 که قانون تامین اجتماعی تغییر کرد سن بازنشستگی به 60 سال رسید که البته به دلیل میانگین امید به زندگی نزدیک به 50 ساله در آن زمان، باز هم خیلی از بیمه پردازها عملا بازنشسته نمیشدند مگر اینکه از کار افتاده محسوب شوند. از آن زمان به موازات افزایش سن امید به زندگی و رسیدنش به 72 سال قوانین مختلف کاری کردهاند که سن بازنشستگی کمتر و کمتر شود تا آخرین قانون یعنی حمایت از خانواده که به زنان دارای سه فرزند و بیشتر اجازه میدهد که با 20 سال سابقه و 40 سال سن بازنشسته شوند.
حالا اوضاع آنقدر خراب شده که متوسط سن بازنشستگی به 50 سال رسیده یعنی خیلیها زودتر از آن بازنشسته میشوند و چیزی بیشتر از 30 سال فقط خودشان مستمری دریافت میکنند یعنی همانقدر یا حتی بیشتر از مدتی که بیمه پردازی کردهاند. این موضوع باعث میشود که منابع صندوقها برای پرداخت حقوق بازنشستهها کفاف ندهد.
مشکل دیگری که «بازنشستگی زودتر از موعد» ایجاد میکند بازگشت نیروی کار بازنشسته به بازار است، حالا این چه دخلی به آیندگان پیدا میکند؟ طبیعتا کسی که بازنشسته است دیگر بیمه پردازی ندارد بنابراین تعداد افراد شاغل که حق بیمه میپردازند باز هم کمتر میشود و اوضاع صندوق ها بدتر.
اتفاق دیگری که وضعیت صندوقهای بازنشستگی را تیره و تار میکند محاسبه حقوق بازنشستگی بر اساس حقوق سال های آخر خدمت است. در واقع قاعدتا میزان حقوق شخص باید تابعی از کل مدت بیمه پردازیاش باشد اما در ایران تعداد زیادی از کارمندان دولت در سالهای آخر خدمت پستهای بالاتر میگیرند و در همان پستها با حقوق بالا بازنشسته میشوند و آخرین دریافتیهای آنها ملاک قرار میگیرد.
نکته آخر اینکه که بنزین پیری جمعیت هم روی این آتش ریخته میشود و آن زمان، شعله میکشد.
وابستگی سنگین صندوقهای بازنشستگی به دولت اصلا چیزی نبوده که قرار باشد از ابتدا اتفاق بیفتد اما در سالهایی که درآمد نفتی خوب بود و یا قوانینی که در دورههای مختلف در مجلس مصوب شد.
نکته اینجاست که در یک دورهای درآمد دولت بالا بوده و حالا به هر دلیلی تصمیم گرفته بخشی از حق بیمه را تقبل کند، اما الان توان پرداخت این حق بیمه را ندارد.
پرداختی صندوق بازنشستگی در سال جاری بیش از ۲۸۰ همت بوده است.
برآورد شده در سال ۱۴۰۸ با افزایش یکسان ۲۰ درصد، بیش از ۵۶۰ هزار میلیارد تومان پرداختی حقوق بازنشستگی خواهد بود.