مثبت نیوز – از میان سه جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، تنها یک جزیره آن هم جزیره ابوموسی قابلسکونت است.
مساحت این جزیره 25 کیلومترمربع است و در 60 کیلومتری شمال شارجه در امارات متحده عربی قرار گرفته، همچنین از تنگه هرمز 160 کیلومتر فاصله دارد. تنب بزرگ هم در 31 کیلومتری جنوب جزیره قشم واقع شده است. تنب کوچک، مساحتش حدود دوکیلومترمربع است و در 12 کیلومتری مشرق تنب بزرگ قرار دارد. نکته مهم آنکه تنبهای بزرگ و کوچک راه اصلی نفتکشها در رفتوآمد به تنگه هرمزند. این سه جزیره تقریباً در استراتژیکترین بخش خلیجفارس یعنی تنگه هرمز قرار دارند و همین باعث شده این سه جزیره برای کشورهای حاشیه خلیجفارس اهمیت زیادی پیدا کنند، علت اینکه دعوا در مورد این جزایر همچنان ادامهدار است نیز همین ماجراست. نگاهی به ادوار مختلف تاریخ و موقعیت جغرافیایی ایران در خلیجفارس نشان میدهد، این جزایر در ادوار مختلف همواره جزء خاک ایران بودهند. براساس قواعد حقوق بینالملل اما این جزایر در سال 1971 رسماً و قانوناً متعلق به ایران دانسته شدهاند. ادعای امارات در مورد اینکه این جزایر متعلق به آنهاست به 27 اکتبر 1992 برمیگردد، زمانی که امارات متحده عربی، بروشوری با عنوان اشغال سه جزیره ایرانی در سازمان ملل متحد در نیویورک منتشر کرد. ماجرا به وقتی برمیگردد که انگلیسیها در زمان مظفرالدینشاه وارد جزیره هرمز شدند و این جزایر را اشغال کردند. اداره یکی از این جزایر را به شیخنشینها سپردند که آن زمان اساساً ابعاد سرزمینی نداشتند و البته بعد از سال 1971 مالکیت آن را به ایران برگرداندند.
از زمان اعلام رسمی تعلق سه جزیره ایرانی، در 1971، امارات تلاش کرد با همراهی کشورهایی مثل الجزایر و یمن از شورای امنیت بخواهد به اختلاف ایران و امارات بر سر این جزایر رسیدگی کنند. امری که چندان موردتوجه اعضای دائمی شورای امنیت قرار نگرفت. اما در این سالها امارات همواره تلاش کرد رایزنیهایی برای باز شدن پرونده ادعایی در مورد این جزایر انجام دهد. شورای همکاری با محوریت امارات در این سالها تلاش کرد با کشورهایی که عضویت دائم شورای امنیت را دارند، بیانیههای مشترک همکاری امضا کنند. ادبیات این بیانیهها عموماً بر به «رسمیت شناختن اختلاف ایران و امارات در مورد جزایر سهگانه» متمرکز بود و در ادامه نیز به «لزوم حمایت از تلاشهای صلحآمیز برای دستیابی به راهحل مسالمتآمیز» درباره این جزایر «از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بینالمللی دادگستری» تأکید داشت. ایران در تمام این سالها نسبت به انتشار این بیانیهها اعتراض داشت و اعلام کرد تمامیت ارضی ایران موضوعی نیست که ایران برای پذیرش آن حاضر به مذاکره شود. نکته جالبتوجه این است که امارات در این سالها تلاش کرد با ادبیاتی محافظهکارانه ادعاهایی در مورد جزایر سهگانه مطرح کند. اعضای شورای همکاری با همین محور بیانیههایی با کشورهای مثل آمریکا، چین و روسیه امضا کردند.
اتحادیه اروپا پیش از این در سال 2010، بیانیهای با وزیران خارجه کشورهای اتحادیه اروپا و شورای همکاری امضا کردند. این بیانیه به سبک دیگر بیانیههایی بود که با کشورهای دیگر امضا میشد. اعضا ضمن بهرسمیت شناختن اختلاف میان ایران و امارات، در مورد جزایر سهگانه، «از تلاشها و خواستههای امارات برای حل اختلاف مرزی، از راههای مسالمتآمیز، ازجمله مذاکرات دوجانبه یا دادگاه بینالمللی حمایت کردند.» تیرماه سال گذشته نیز مایکل مان، سخنگوی وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به این موضوع اشاره کرده بود که دیدگاههای اتحادیه اروپا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس با نشست وزرای خارجه دوطرف در سال 2010 در مورد جزایر سهگانه مطابقت دارد. روز چهارشنبه اما نشست مشترک شورای همکاری و اعضای اتحادیه اروپا (27 کشور عضو) درحالی در بروکسل برگزار شد که اتحادیه اروپا برای اولینبار در بیانیهای که با شورای همکاری امضا کرد اظهارات تندی علیه ایران مطرح کرد. در بند 46 این بیانیه آمده ما از ایران میخواهیم به «اشغال» سه جزیره امارات متحده عربی، شامل تنب بزرگ، تنبکوچک و ابوموسی پایان دهد و این امر را «نقض حاکمیت امارات و اصول منشور سازمان ملل» خواند. مواضع تند و رادیکال اتحادیه اروپا علیه تمامیت ارضی ایران برای اولینبار از جانب کشورهای عضو اتحادیه اروپا مطرح میشد، پیش از این تقریباً هیچیک از کشورهایی که عضویت دائم شورای امنیت را دارند چنین ادعایی را در مورد ایران مطرح نکردند.