مثبت نیوز – موسی ابومرزوق، از رهبران ارشد حماس، در مصاحبهای که روز ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ با العربی الجدید در دوحه انجام شد، سخنی گفت که به سرعت در محافل سیاسی و رسانهای جهان عرب و فراتر از آن بازتاب یافت: “اگر میدانستیم تخریب غزه تا این حد خواهد بود، اصلاً با اسرائیل وارد جنگ نمیشدیم! ”
این تحلیل که به نظر تحلیلگران سیاسی ناشی از آگاهی به ابعاد واقعی ادراک استراتژیست های حماس از اسرائیل دارد بی شباهت به سخن سید حسن نصرالله بعد از جنگ ۳۲ روزه نیست. سید حسن نصرالله دو هفته بعد از اتمام جنگ طی یک مصاحبه تلویزیونی گفت که اگر فرماندهان حزب الله میدانستند که این احتمال (ولو یک درصد) وجود دارد که اسرائیل در پاسخ به عملیات حزب الله چنین عکس العملی نشان میدهد، از همان اول با آن عملیات موافقت نمیکردند.
موسی ابومرزوق نیز با صدایی که ترکیبی از تأسف و ناامیدی را به همراه داشت، ادامه داد: “ما تصور میکردیم اسرائیل حملاتی محدود انجام دهد، نه اینکه کل زیرساخت غزه را با خاک یکسان کند. این حجم از ویرانی، چیزی نبود که پیشبینی کرده باشیم. ” ابومرزوق همچنین به وضعیت کنونی مردم غزه اشاره کرد و گفت: “مردم ما حالا در چادرها زندگی میکنند، بیمارستانها و مدارس از بین رفتهاند و ما نمیدانیم چگونه این همه را بازسازی کنیم. این فاجعه فراتر از توان ماست. ”
بر اساس تحقیقی که نیویورک تایمز در ۵ ژانویه ۲۰۲۵ منتشر کرد، ارتش اسرائیل بیش از ۸۰ هزار تن مواد منفجره بر غزه ریخت که معادل بیش از سه برابر قدرت تخریبی بمب اتمی هیروشیما است.
الشرق الاوسط در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۴ گزارش داد که عربستان سعودی طرحی ۱۰ میلیارد دلاری پیشنهاد کرده که شامل ساخت مسکن موقت، بازسازی شبکه برق، و احیای تأسیسات آب است. این طرح با هدف کاهش فشار بر مصر و اردن طراحی شده، اما به دلیل عدم هماهنگی با فلسطینیها و اسرائیل، هنوز در حد پیشنهاد باقی مانده است. مصر نیز، به گزارش الاهرام در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۴، طرحی برای بازسازی گذرگاه رفح و ایجاد یک منطقه صنعتی مشترک ارائه کرده که میتواند به اقتصاد غزه کمک کند، اما این طرح به دسترسی آزاد به غزه وابسته است. موضوعی که اسرائیل تاکنون با آن موافقت نکرده است.
اروپا، به رهبری آلمان و فرانسه، در نشست بروکسل در ژانویه ۲۰۲۵ طرحی ۱۵ میلیارد یورویی ارائه کرد که بر بازسازی بیمارستانها، مدارس، و سیستمهای آب تمرکز دارد. این طرح، به گفته پولیتیکو در ۵ فوریه ۲۰۲۵، با هدف “بازگرداندن غزه به وضعیت پیش از جنگ” طراحی شده، اما نیازمند همکاری اسرائیل برای رفع محاصره است. در مقابل، طرح آمریکا تحت هدایت دونالد ترامپ، که در وال استریت ژورنال در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۴ تشریح شد، رویکردی کاملاً متفاوت دارد: جابجایی ۵۰۰ هزار نفر از ساکنان غزه به اردن و سینای مصر، کاهش مساحت قابل سکونت غزه، و بازسازی محدود مناطق باقیمانده با بودجه ۵ میلیارد دلاری که عمدتاً از سرمایهگذاری شرکتهای آمریکایی تأمین میشود.
به گفته UNEP، بیش از ۵۰ میلیون تن آوار در این منطقه انباشته شده است. واشنگتن پست تخمین زده که با تجهیزات فعلی، این فرآیند حداقل ۵ سال طول میکشد و هزینهای حدود ۱۲ میلیارد دلار دارد.
گزارش سازمان ملل در فوریه ۲۰۲۵ نشان میدهد که از ۲.۳ میلیون نفر جمعیت پیش از جنگ، حدود ۱.۸ میلیون نفر اکنون در چادرها یا پناهگاههای موقت زندگی میکنند. دسترسی به آب آشامیدنی به کمتر از ۳ لیتر در روز برای هر نفر رسیده و قحطی و بیماریهایی مانند وبا جان هزاران نفر را گرفته است. وزارت بهداشت غزه اعلام کرده که تا ۲۵ فوریه ۲۰۲۵، بیش از ۴۵ هزار نفر کشته و ۱۰۰ هزار نفر مجروح شدهاند. آماری که به گفته القدس العربی، ممکن است کمتر از واقعیت باشد، زیرا بسیاری از اجساد هنوز زیر آوار مدفوناند.