مثبت نیوز – SpaceX در دو روز گذشته، دو فرودگر ماه و یک ماهنورد کوچک را که از سوی بخش خصوصی ساخته شدهاند، از فلوریدا به سمت فضا پرتاب کرد. موشک بدون سرنشین فالکون ۹ هم اواخر هفته گذشته از مرکز فضایی «کندی» به فضا پرتاب شد.
توسعه و ساخت استارشیپ در Starbase، یکی از نخستین پایگاههای فضایی فضاپیماهای تجاری جهان انجام میشود که برای مأموریتهای مداری طراحی شده است. این پایگاه که در منطقه «کامرون» در تگزاس و در نزدیکی خلیج مکزیک واقع شده، یکی از چهار سایت پرتاب فعال در آمریکاست که توسط SpaceX اداره میشود
استارشیپ بزرگترین موشک تجاری دنیاست که تاکنون ساخته شده و ایلان ماسک از آن به عنوان مهمترین و کلیدیترین برنامه محوری خود برای اعزام فضانوردان به ماه و مریخ در آیندهای نزدیک یاد کرده است.
استارشیپ قدرتمندترین پرتابگر جهان است که تاکنون توسعه یافته و قادر است تا محمولههایی را تا وزن ۱۵۰ هزار کیلوگرم با قابلیت استفاده مجدد و بهطور کامل به فضا منتقل کند. ارتفاع استارشیپ ۱۲۳ متر و قطر آن ۹ متر است. ظرفیت محموله و بار آن نیز بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تن است و حتی انتظار میرود بتواند تا ۲۵۰ تن هم به صورت توسعهیافته حمل کند.
قسمت بالایی فضاپیما ۵۲ متر طول و ۹ متر قطر دارد. ظرفیت پیشرانه آن ۱۵۰۰ تن و رانش آن ۴۵۷ متر و ظرفیت محموله آن نیز بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تن برآورد شده است. بخش فوقسنگین این فضاپیما که همان بخش پایینی موشک است، اولین مرحله یا تقویتکننده سیستم پرتاب استارشیپ محسوب میشود. بخش فوق سنگین با استفاده از ۳۳ موتور «رپتور» با استفاده از متان مایع (CH4) و اکسیژن مایع (LOX) خنک شده، کاملاً قابلیت استفاده دوباره را داراست و دوباره وارد جو زمین میشود تا در محل پرتاب فرود آید. طول این بخش ۷۱ متر و قطر آن ۹ متر است و از ظرفیت پیشرانه ۳۴۰۰ تنی و رانش ۲۳۱۳ متری برخوردار است.
موتورهای «رپتور» که در استارشیپ مورد استفاده قرار گرفته، یک موتور احتراقی مرحلهای متان-اکسیژن با قابلیت استفاده دوباره است که به سیستم استارشیپ نیرو میدهد و نیروی رانش دو برابر موتور فالکون ۹ را داراست. استارشیپ با ۶ موتور، ۳ موتور رپتور و ۳ موتور رپتور وکیوم نیرو میگیرد که برای استفاده در خلأ فضا طراحی شدهاند. بخش فوق سنگین از ۳۳ موتور رپتور تشکیل شده که ۱۳ موتور در مرکز و ۲۰ موتور باقیمانده در اطراف قسمت پشتی بوستر قرار گرفته است. قطر این موتور ۱.۳ متر، ارتفاع ۳.۱ متر و ۹۷.۵ متر است. استارشیپ با توجه به قدرت بالایی که دارد، میتواند تا ۱۰۰ نفر را در سفرهای طولانی بینسیارهای حمل کند. این فضاپیما در تحویل ماهوارهها و کمک به توسعه ایستگاه فضایی در کره ماه در آینده کمک خواهد کرد که جزء برنامههای محققان است.
زمانی که SpaceX بتواند به توانایی استارشیپ برای سوختگیری در مدار پایین زمین دست یابد، یک مأموریت قادر خواهد بود بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تن بار معادل ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر را منتقل کند. هزینه راهاندازی فضاپیما اهمیت بالایی دارد. تنها مرحله نخست پرتابگر فالکون SpaceX برای استفاده مجدد باز میگردد، اما این موشک و فضاپیما هزینههای پرتاب را به ۲۷۲۰ دلار به ازای هر کیلوگرم کاهش داده است، به طوری که ۲۵ هزار دلار به ازای هر کیلوگرم که کاربران برای پروازهای شاتل فضایی ناسا پرداخت کردهاند، کاهش یافته است. هزینه کل پرتاب فالکون حدود ۶۷ میلیون دلار است. از آنجایی که هیچ سختافزاری در پرواز استارشیپ از بین نمیرود، تنها هزینه سوختگیری، نگهداری و استفاده از پد مسئله خواهد بود که ۱۰ میلیون دلار یا کمتر در هر پرتاب برای نسخه بعدی استارشیپ هزینه خواهد شد که چیزی حدود ۲ تا ۳ میلیون دلار را دربرمیگیرد. هزینه راهاندازی استارشیپ بعدی بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار به ازای هر کیلوگرم برآورد شده است.
اگر استارشیپ را با موشکهای سیستم پرتاب فضایی ناسا (SLS) مقایسه کنیم که در هر مأموریت غیر از کپسولهای خدمه Orion بهطور کامل هزینههای بالایی صرف آن میشود، خواهیم دید که در SLS در ابتدا، ۴ میلیارد دلار برای هر پرتاب هزینه خواهد داشت و ممکن است حدود ۲.۵ میلیارد دلار هزینه را هم دربرداشته باشد. ناسا در بهترین حالت، سالانه تنها یک SLS پرتاب خواهد کرد. از مزیتهایی که SpaceX با راهاندازی استارشیپ برخوردار شده این است که به واسطه ظرفیت بالای این فضاپیما، دیگر تکماهوارهها را به فضا پرتاب نمیکند، بلکه در عوض، میتواند ماهوارههای متعددی را در هر بار مأموریت پرتاب کند که به عبارتی به منظومههای ماهوارهای شناخته میشوند. پرتاب منظومههای ماهوارهای، هزینههای پرتاب را به شدت کاهش میدهد و به سرعت، صورتهای فلکی بزرگی مانند استارلینک را مستقر میکند. از سوی دیگر، استارشیپ میتواند محمولههای بسیار بزرگی را تا وزن ۲۰۰ تن در نسل بعدی این فضاپیما حمل کند.
استارلینک یک منظومه ماهوارهای است که از سوی SpaceX برای فراهم کردن اینترنت ماهوارهای شکل گرفته است. این صورت فلکی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایینی زمین تشکیل شده است. ارسال منظومههای ماهوارهای علاوه بر کاهش هزینهها، برای اهدافی طراحی شدهاند که میتوان به انجام تراکنش رمزارزها از طریق ماهوارهها و بالاتر رفتن دقت سیستمهای GPS اشاره کرد. همچنین ارسال ماهوارههای متعدد به فضا در قالب منظومههای ماهوارهای که در یکبار ارسال، حدود 160 تا 3000 ماهواره به فضا ارسال میشود، بهمرور هزینه ساخت ماهوارهها را پایینتر میآورد و درنتیجه ماهوارههای ارزانتری در اختیار دنیا قرار خواهد گرفت و بهعبارتی میتوان گفت بیشتر فعالیتها در دنیا در قالب ماهوارهها انجام خواهد شد.
SpaceX در سایت پرتاب «بوکا چیکا» تگزاس در حال ساخت یک Starfactory است که درواقع، خط مونتاژی است که میتواند در هفته، یک استارشیپ بسازد؛ در حالی که در حال حاضر، تنها امکان ساخت سه استارشیپ در سال برای این شرکت فضایی وجود دارد. با وجود دو سایت پرتاب دیگر در «کیپ کاناورال»، برآورد شده است تا ۴۴ پرواز در سال از این سایت انجام شود. اگر امکانات پرتاب فضاپیما در سایت «بوکا چیکا» را هم به آن اضافه کنیم، تعداد پرتابهای استارشیپ از فالکون، با یک پرتاب به ازای هر ۲.۷ روز، بیشتر خواهد شد.